Vụ nổ súng Yên Bái: Lộ lỗ hổng quản lý vũ khí

Ngày 23-8, Uỷ ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội (QP-AN) đã họp thẩm tra sơ bộ về dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

Ông Lê Việt Trường, nguyên Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội, cho rằng vụ nổ súng Yên Bái lộ lỗ hổng quản lý vũ khí - Ảnh: Quỳnh Vinh

Đa số ý kiến tán thành quy định như dự luật là bám sát các quy định về tình thế cấp thiết, phòng vệ chính đáng trong Bộ luật Hình sự để quy định đảm bảo chặt chẽ hơn.

Có ý kiến cho rằng, quy định nổ súng như dự luật chưa cụ thể, thiếu định lượng mà chủ yếu dựa trên nhận định chủ quan của người sử dụng vũ khí, dẫn đến khó vận dụng trong thực tiễn, có trường hợp người thi hành công vụ không dám nổ súng vì sợ trách nhiệm, có trường hợp nổ súng quá mức cần thiết dẫn đến vi phạm…

Đáng chú ý, nguyên Phó Chủ nhiệm Uỷ ban QP-AN Lê Việt Trường cho rằng: "Qua vụ việc nổ súng Yên Bái cho thấy lộ lỗ hổng trong việc mang và sử dụng vũ khí". Minh hoạ cho lập luận của mình, ông Trường dẫn điều luật của Mỹ quy định rất cụ thể, khi Cảnh sát hoạt động ngoài đường thì súng luôn luôn phải bỏ trong bao, chứ không được cầm lung tung.

Chỉ đến khi cảnh sát tác nghiệp có nhu cầu mới được bỏ ra khỏi bao. Kể cả việc mang vũ khí truyền thống thô sơ của người Kozak một số vùng Trung Á cũng quy định rõ khi nào được mang. "Chứ kiểm lâm được mang súng vào cơ quan thế là không ổn. Luật cần quy định rõ việc mang và sử dụng vũ khí, quy trách nhiệm của thủ trưởng, người đứng đầu cơ quan được trang bị vũ khí”- ông Lê Việt Trường lo ngại.

Lo ngại hệ quả xấu của việc giao quyền, nguyên Phó Chủ nhiệm Lê Việt Trường đề nghị thu hẹp đối tượng được hưởng quyền này.

Ông Trường dẫn chứng luật pháp Mỹ quy định cho lực lượng an ninh nội địa nước này có 6 trường hợp được nổ súng, trong đó ghi rõ việc nổ súng khi bảo vệ mục tiêu có giá trị tối cần thiết cho an ninh quốc gia, như bảo vệ cơ sở hạt nhân, bảo vệ cặp lệnh hạt nhân của Tổng thống, bảo vệ hệ thống thông tin và kiểm soát các cơ sở hạt nhân… "Nhưng ở Việt Nam chỉ nên áp dụng với 2 trường hợp là cảnh vệ tiếp cận khi thực hiện nhiệm vụ bảo vệ đối tượng cảnh vệ thì sẽ có quyền này, thứ hai là đối tượng giao bảo vệ các công tình bảo đảm an ninh quốc gia. Chứ không thể mở rộng ra”- ông Trường kiến nghị.

Cho ý kiến dự luật, Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an, khẳng định dự thảo luật cần có thêm quy định về sử dụng vũ khí, tức là vấn đề cấp phát và trang bị vũ khí.

Hiện trường vụ nổ súng Yên Bái bị phong toả - Ảnh: Nguyễn Quyết

“Vừa qua trường hợp xảy ra nổ súng Yên Bái là vấn đề sử dụng vũ khí. Vũ khí có trang bị cho cá nhân hay không, khi anh đi làm nhiệm vụ xong về anh phải nộp lại. Chứ có anh đưa vũ khí về nhà riêng, khi xảy ra ẩu đả, bức bách không cẩn thận đem ra sử dụng luôn…” - Thứ trưởng Lê Quý Vương khẳng định sẽ cùng với ban soạn thảo xem xét thêm về vấn đề này, sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Luật.

Về việc giao vũ khí và sử dụng vũ khí, Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Uỷ ban QP-AN cho biết đã đọc kỹ tài liệu của Bộ Công an và Kiểm lâm. “Vụ nổ súng Yên Bái, ông Chi Cục trưởng nói lấy súng thì chẳng nhẽ lính không đưa. Đáng nhẽ khi ông ở cơ quan thì súng ở cơ quan, khi muốn lấy súng ra ông phải làm thủ tục mấy chữ ký mới được lấy chứ. Có phải luật không quy định đâu, đấy là do việc thực hiện luật kém”- ông Việt nói.

Chủ trì phiên họp, Phó Chủ tịch QH Đỗ Bá Tỵ đề nghị ban soạn thảo cần cân nhắc thêm quy định nổ súng để đảm bảo chính xác và tính khả thi.

Ông Đỗ Bá Tỵ yêu cầu Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Công Thương tiếp tục phối hợp nghiên cứu, rà soát, chỉnh lý dự án Luật; Thường trực UBQP-AN khẩn trương hoàn thành báo cáo cáo thẩm định sơ bộ để trình uỷ ban TVQH cho ý kiến trong phiên họp tới đây.